کودکانی که زبان مادری ندارند؛ همسان‌سازی در ایلام و کرمانشاه

نظرها

• کورد لک

  ۵ آبان ۱۴۰۲

  به عنوان یک جوان کوردِ لک از کرماشان تمام این مسائل را کمابیش تأیید میکنم. حکومت های پهلوی و سپس جمهوری اسلامی تمام تلاششان را کرده اند تا از کرماشان شهری فارس نشین بسازند. نخست تلاش کردند تا کرماشان را شهری فارس نشین معرفی کنند. وقتی به نتیجه نرسیدند و دیدند که هویت کوردی کرماشان قویتر از آن است که بتوان آن را انکار کرد، تلاش کردند تا میان تیره های مختلف کورد اختلاف ایجاد کنند و ساده ترین کار این بود که با ترفندهایی مانند ثبت دولتی برخی از زبانهای کوردی مانند لکی، گویشوران این زبانها را از دیگر مردم کورد جدا کنند و علیه بقیۀ مردم به کار بگیرند. ثبت زبان در فهرست میراث فرهنگی اسباب بازی بی ارزشی بود که با حقه بازی برخی از کارمندان میراث فرهنگی لرستان که میخواستند به شورای شهر و بازیهای سیاسی وارد شوند انجام شد. در شرایطی که گویش های مختلف کوردی چه لکی و چه کلهری و چه گویشهای کوچکتر مانند سنجاوی و کلیایی و غیره در منطقۀ کرماشان-ایلام-لکستان در حال نابودی است، این جماعت دل مردم ساده دل ما را به ثبت ملی زبان خوش کردند و این در شرایطی بود که زبان برای نابود نشدن به آموزش و انتشار کتاب و رسانه نیاز دارد، و نه ثبت شدن در یک فهرست! این بازیچه مسیر فعالیت های فرهنگی را در میان بخش بزرگی از مردم کورد که با نام لک شناخته میشوند منحرف کرد و آسیب بزرگی به ما زد که تبعاتش هنوز ادامه دارد. از سوی دیگر رسم الخط کوردی را که با اندکی تغییرات برای تمام گویش های کوردی منجمله کوردیِ لکی رواج و کاربرد دارد و از چند دهه پیش کاربرد آن در حال گسترش بود «جرم انگاری» کردند و با تبلیغات امنیتی استفاده از آن را تضعیف کردند. در مقابل انواع رسم الخط های عجیب و غریب ظهور کرد که تنها هدف از پیدایششان مقابله با رسم الخط رایج کوردی بود و قرار نبود در هیچ جا به کار بروند! برخی افراد ساده لوح نیز به دنبال این حرکت افتاده و تصور کرده و میکنند که با این کارها به زبان و فرهنگ مادری شان خدمتی میکنند، غافل از اینکه در مسیر ریل گذاری شدۀ سازمان های امنیتی رژیم و مزدوران محلی شان گام برمی دارند و درواقع جلوی رشد و گسترش زبان مادری شان را سد کرده اند. امیدوارم همۀ همزبانان ما چه در استانهای کرماشان و ایلام و چه در استان لرستان و ایضاً همدان قدری عمیق تر و واقع بینانه تر به تاریخ و هویت و مسائل سیاسی نگاه کنند و فریب دست های آشکار و پنهانی را که تحت نام هویت طلبی لکی در حال نابودی هویت ما هستند نخورند و بازیچۀ افراد معلوم الحال امنیتی و حکومتی نشوند.

• لر فیلی ابوقداره از پشتکوه تاریخی

  ۱۹ مهر ۱۴۰۲

  مقاله خوبی هست البته فقط در جهت حمله به حکومت جمهوری اسلامی ولی از جهت بازتاب حقیقت در حد صفر خاصیت دارد. در خود مناطق فارسی زبان هم‌زبان‌ فارسی محلی در حال نابودی به سود زبان فارسی معیار و استاندارد هست. مثلا در استان فارس لهجه فارسی شیرازی که تفاوت های عمده با فارسی استاندارد دارد و حتی بسیاری از کلمات یا متفاوت و یا جایگزین با کلمات فارسی استاندارد و معیار دولتی در ایران و یا اگر از لحاظ خود کلمه تفاوت ندارد ولی از لحاظ تلفظ و لهجه به قدری متفاوت هست که می توان آن را یک زبان‌مجزا در نظر گرفت و اگر شنونده به زبان ‌فارسی شیرازی از نوع غلیظ ان(که البته الان در حال مرگ هست ‌و با مرگ نسل بالای هفتاد سال مردم شیراز این لهجه هم می میرد) از شنیدن آن چیزی سر در نمی آورد و نمی فهمد. این اختلاف لهجه های فارسی در استان های دیگر هم‌هست مثلا لهجه یزدی و خود من‌که جد اندر جد فارسی زبان هستم و زبان فارسی معیار و استاندارد ادبی را هم خوب می دانم در چندین برخورد با افراد بالای هفتاد سال از خود شهر یزد (و نه مناطق اطراف آن) به زحمت می فهمیدم که چه می گویند و حدود سی درصد کلمات را هم نمی فهمیدم که صورت استاندارد فارسی آن و یا معادل فارسی معیار و استاندارد آن چیست. در ایران حداقل هفتاد لهجه مختلف فقط زبان فارسی صحبت می شود و همه آنها هم در مقابل زبان فارسی استاندارد ادبی و دولتی در حال مرگ هستند و یا هم اکنون می توان آنها را مرده گرفت. خوب که چی؟ لابد باید هفتاد نوع زبان فارسی را در ایران تدریس کرد! در استان فارس در شهر کازرون لهجه کازرونی را آیا نباید رسمی کرد؟ من خودم در کازرون در اتوبوس نشسته بودم که به‌من گفتند برو دومن! و من هاج و واج ایستاده بودم‌که‌دومن کجاست و بعد فهمیدم که دومن همان دامن هست و دامن هم به فارسی کازرونی یعنی پایین …پس برو‌ دومن یعنی برو پایین! این اصطلاح در جهرم و یا فسا و اصطهبات درخود استان فارس به کار نمی رود خب که چی؟! الان باید حکومت مرکزی را سرنگون کرد و زن زندگی آزادی را با پول و حمایت دستگاههای جاسوسی غربی به پیش برد و زمین و آسمان را به هم وصل کرد تا بشود حکومت ایران را به هر بهانه که شده سرنگون کرد؟!… در مورد استان ایلام …اکثر مردم ایلام لر هستند و زبان مردم هم یک‌نوع از لری هست و‌در تمام کتب تاریخی تا قرن قبل از آنجا به نام منطقه پشتکوه و لرها نام‌شده و فقط در دوران اخیر تر لفظ کرد آمده وارد شد و هم‌ یعنی کرد فیلی در آنجا …خود کرد فیلی هم اشارت به کرد بودن به‌معنی قوم کورد نیست و مردم کورد در اینجا یعنی عشایر و عشیره ای بودن پس کوردهای فیلی درحقیقت هم لرهای فیلی هست از منطقه پشتکوه‌تاریخی که زندگانی عشایری و چوپانی داشتند . خود کلمه‌کورد یعنی عشایر و کوچ‌رو و دام دار و چوپان و یک همچین چیزهایی در اصل کلمه . البته به دلیل نزدیکی با مناطق کورد نشین تبادل های زبانی بوده کما اینکه بین تمام مناطق دیگر ایران بوده است. مثلا در منطقه برازجان و‌بندر دیلم در استان بوشهر هم زبان محلی بیشتر به لری شبیه هست با کلمات بیشمار لری ولی این نه بخاطر لر بودن مردم برازجان و ‌‌دیلم بوده بلکه بخاطر تبادلات منطقه ای بوده و اکثریت مطلق مردم استان بوشهر فارس خالص هستند. اینکه مردم لر فیلی منطقه پشتکوه تاریخی استان ایلام را الان کورد فیلی از مدل اکراد متعصب قومی مهاباد و پیرانشهر حساب کنیم یک جفنگ بی رابطه هست. خود منطقه کرمانشاه هم منطقه تقاطع به هم رسیدن لرها و لک ها و کوردهاست و اینکه کلهرها و لرها و لک ها را یک جا کنیم و یک زبان‌صد به صد یکی در نظر بگیریم و سند جدایی طلبی را هم در این خر تو خری قوم بازی به نام آنها بزنیم دیگه آخرش هست! البته فعالان قومی کورد همیشه لرها را کورد می دانند و می خوانند ولی بعید می دانم یک‌نفر از بروجرد و خرم آباد و شهر ایذه و مسجد سلیمان بختیاری و یا لورهای شهر نور آباد ممسنی در استان فارس خودشان را کورد بدانند و با بخواهد بدانند و از شنیدن آن حتی خشمگین نشوند و خودشان را پیرو افکار ساکنان بوکان و اشنویه و مهاباد در نظر بگیرد! البته در نقشه های کوردستان بزرگ که توی اینترنت پر هست همیشه تا منطقه برازجان و بندر دیلم و بندر گناوه در استان بوشهر کورد نامیده شده و در نظر گرفته شده آند! خودت فکر کن که مردم برازجان کورد بودند و خودشان خبر نداشتند! و مردم بروجرد هم کورد هستند و خودشان خبر نداشتند! من خودم یک دوست صمیمی از کوردهای فیلی از خانواده های بسیار بزرگ و مشهور محلی خود شهر ایلام آنجا دارم که از اکراد دیگر کاملا و به شدت متنفر هست و البته اکثریت مطلق کوردهای فیلی و یا همان در حقیقت لرهای پشتکوه فیلی هم شیعه هستند و به شیعه بودن خود هم تعصب شدیدی دارند. برانداختن حکومت جمهوری اسلامی که شما در حال کوشش برای ان هستید از این راه ها به نتیجه نمی رسد و زور زیادی می زنید ‌‌و اطلاعات تان‌هم‌ نه دقیق هست ‌و نه بدون جهت و انگیزه‌ و قصد و مرض! … این نکته را هم ببین: حافظ در یک غزل خود در یک بیت می گوید: کاش حافظ پسر احمد کلهر بودی …دوغ ‌و دوشابه خور و مضحکه و لور بودی! …یعنی کلهرهاکه بیشترین مردم استان کرمانشاه هستند را در زمان حافظ لور می دانسته اندو خصوصیت مضحکه هم اشاره به شوخ طبیعی و اسان‌گیری لرهاست ****