وزارت امور مهاجرت و عودت‌کنندگان طالبان در سه اطلاعیه جداگانه که طی روزهای ۲۸ تا ۳۱ تیر ۱۴۰۳ منتشر شدند، اعلام کرد بیش از ده هزار افغانستانی مقیم ایران در این روزها به افغانستان بازگردانده شده‌اند. این وزارتخانه که ادعا دارد بالغ بر ۲٬۳ افغانستانی از زمان بازگشت طالبان به قدرت به کشورشان بازگشته‌اند، ۳۱ تیر اعلام کرد طی ۲۴ ساعت گذشته سه هزار و ۵۰۴ افغانستانی «به صورت داوطلبانه» یا اجباری از ایران بازگشته‌اند. یک روز پیش، ۳۰ تیر نیز این وزارتخانه بازگشت پنج هزار و ۱۳۳ تن را در روزهای ۲۹ و ۳۰ سرطان (تیر) تایید کرده بود. وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان همچنین در یک اطلاعیه دیگر نوشت طی روزهای ۲۷ تا ۲۹ سرطان (تیر) سه هزار و ۵۰۴ نفر «به طور جبری یا داوطلب» از ایران بازگشته‌اند. طالبان به صورت مشخص اعلام نکرده است چه میزان از این افراد به اجبار از ایران بازگشته‌اند. مقام‌های دولتی در ایران تا به حال بارها بر «رد مرز» آن دسته از افغانستانی‌ها که «غیرمجاز» خوانده می‌شوند، تاکید کرده‌اند. بنا بر آمار رسمی در سال ۱۴۰۲ بیش از یک میلیون افغانستانی از ایران اخراج شدند. همزمان با تاکید مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس بر «اخراج» مهاجران افغانستانی، برخی رسانه‌ها در ایران با انتشار خبرهای دروغین خشونت علیه افغانستانی‌ها را تحریک می‌کنند. ۲۲ تیر گروهی از ساکنان روستای درودزن در شهرستان مرودشت استان فارس به محل کار افغانستانی‌ها حمله کردند. پیش از آن نیز سکونتگاه افغانستانی‌ها در میبد استان یزد و اقبالیه قزوین هدف تهاجم گروه‌های مهاجرستیز قرار گرفته بود. یک نشریه به نام «میدان آزادی» به تازگی با انتشار خبرهای دروغ آنها را عامل شیوع بیماری‌ واگیر در ایران دانسته و از مسعود پزشکیان خواسته «به فوریت» تمام مهاجران افغانستانی را اخراج کند. پیش از این نیز برخی از روزنامه‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان موج مهاجرستیزی را تحریک کرده بودند.

فریدون مرادی، عضو شورای عالی نظام پرستاری ایران گفت «هر ماه ۱۵۰ تا ۲۰۰ پرستار» به علت «مشکلات معیشتی» مهاجرت می‌کنند. مرادی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: «یکی از مطالبات مهم پرستاران، اجرای صحیح قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری است. مدت زمان زیادی است که تعرفه خدمات پرستاران به حساب پرستاران واریز نشده است و بیش از یک سال است که این تعرفه، به دست پرستاران نرسیده است. علاوه بر این، رفاهیات همکاران پرستار اصلاً مناسب نیست». او هم‌چنین با بیان اینکه دولت آینده باید به داد پرستاران برسد و بخش مهمی از این مسئله با بهبود وضعیت معیشتی پرستاران و استخدام نیرو‌های جوان حل می‌شود، افزود: «حق اضافه کاری پرستاران نیز بسیار کم است و در شأن پرستاران نیست؛ اکنون یک پرستار با سابقه ۲۵ سال، به ازای هر ساعت اضافه کار ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان پول دریافت می‌کند که مبلغ بسیار پایینی است و از همین مبالغ نیز مالیات کسر می‌شود.» در ایران شمار زیادی از پرستاران با قرارداد موقت و به واسطه شرکت‌های پیمانکاری در برابر دستمزد اندک برای ساعت طولانی استثمار می‌شوند. در سال‌های اخیر اقدام به خودکشی در بین اقشار مختلف، به‌ویژه جوانان و کادر درمان در ایران به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. با کالایی‌سازی بهداشت و بی‌ثبات‌سازی مضاعف کادر درمانی در ایران، پرستاران با مشکلات معیشتی و اجتماعی متعددی درگیر هستند. مهاجرت بیش از سه هزار پرستار در طول یک سال گذشته، اعتراضات گسترده به قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، استعفای دسته‌جمعی پرستاران چندین بیمارستان در اعتراض به شرایط کاری، و خودکشی بهار کرم‌نژاد، پرستار بیمارستان کرمانشاه در اعتراض به بیکاری و پایان قرارداد کار از جمله مسائلی‌اند که فقط طی ماه‌های اخیر رخ داده‌اند.

عیسی ابراهیم‌زاده، زندانی سیاسی و از بازداشت‌شدگان خیزش زن، زندگی، آزادی، به ‌دليل عدم تمدید مرخصی از سوی زندان، در زمان مرخصی با خوردن سم اقدام به خودکشی کرد. بنا بر گزارش آژانس خبررسانی کُردپا، ابراهیم‌زاده، با توجه به فصل برداشت محصول کشاورزی، نهادهای امنیتی و مسئولین زندان بە درخواست تمدید مرخصی او توجە نکردە و بە همین دلیل با خوردن سم اقدام بە خودکشی کردە است. این زندانی سیاسی هم‌اکنون در بیمارستانی در اومیه بستری شده است. عیسی ابراهیم‌زاده، کشاورز، سرپرست خانواده و اهل روستای «ده شمس» از توابع اشنویه است. عیسی ابراهیم‌زاده، کشاورز و فعال کارگری، ۳۰ آبان در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ هنگام بازگشت به روستای «ده شمس» به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد. او پس از حدود به دو ماه بازجویی در بازداشتگاه‌های امنیتی اشنویه و ارومیه، در تاریخ ۲۲ دی ۱۴۰۱ با تودیع قرار وثیقه ٥٠٠ میلیون تومانی به ‌صورت موقت از زندان اشنویه آزاد شد. ابراهیم‌زاده سوم اسفند ۱۴۰۱ در دادگاه انقلاب اشنویه به ریاست قاضی «مهدی رضایی» در یک محاکمه چند دقیقه‌ای به اتهامات «شرکت در اعتراضات، تبلیغ علیه نظام و ارتباط با یکی از احزاب کُرد اپوزیسيون حکومت ایران» به ۵ سال زندان محکوم این زندانی سیاسی ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ با یورش نیروهای امنیتی به منزل بازداشت و بعد از دو روز جهت سپری کردن دوران محکومیت به زندان نقده منتقل شد.

سازمان حقوق بشر ایران گزارش کرد حکم اعدام سه مرد و یک زن که در پرونده‌های جداگانه با اتهام «قتل عمد» و «تجاوز به عنف» به قصاص نفس و یا اعدام محکوم شده بودند، شنبه ۳۰ تیر در زندان مرکزی شیراز (عادل‌آباد) به اجرا درآمد. این نهاد حقوق بشری هویت دو مرد که با اتهام «قتل عمد» به قصاص نفس محکوم شده بودند را منصور توکلی و حامد شکسته، ۴۰ ساله و هویت یک مرد دیگر را که با اتهام «تجاوز به عنف» به اعدام محکوم شده بود، محسن استواری اعلام کرده است. هم‌چنین زنی که به اتهام قتل عمد به همراه این سه زندانی اعدام شد، محمودی‌نیا (نام کوچک نامعلوم) معرفی شده است. سازمان حقوق بشر ایران از قول یک منبع آگاه نوشت: «منصور توکلی از سه سال پیش بازداشت و به قصاص محکوم شده بود. حامد شکسته نیز از حدود سه سال پیش بازداشت و به قصاص نفس محکوم شده بود.» به گفته این منبع آگاه «خانم محمودی‌نیا را به اتهام قتل نامزدش بازداشت و به قصاص نفس محکوم کرده بودند. او راضی به این ازدواج نبود و با زور و اجبار خانواده با مقتول عقد کرده بود.» بر اساس آمار منتشر شده از سوی این نهاد حقوق بشری از آغاز سال ۲۰۲۴ میلادی تاکنون دست‌کم ۲۶۷ نفر در زندان‌های مختلف ایران اعدام شده‌اند. سازمان عفو بین‌الملل ۹ خرداد / ۲۹ مه در گزارش سالانه خود درباره مجازات اعدام در جهان اعلام کرد که ایران در سال ۲۰۲۳ به تنهایی ۸۵۳ نفر را اعدام کرده است که تقریباً ۵۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ است.

شهنام عرشی رئیس مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت و درمان مرگ یک تن را به دلیل ابتلا به تب دنگی تایید کرد. او بدون بیان جزئیات بیشتر فرد فوت شده را «فردی که بیش از ۸۰ سال سن داشت و در امارات به این بیماری مبتلا شده بود»، معرفی کرد. عرشی همچنین شمار افراد مبتلا شده را ۱۵۱ تن اعلام کرد که نزدیک به دو برابر آمار اعلام شده تا پایان خرداد امسال است. پیشتر وزیر بهداشت و درمان از شناسایی ۸۰ فرد مبتلا تا پایان خرداد خبر داده بود. او شناسایی افراد مبتلا در پایتخت ایران را رد کرد: «شناسایی بیمار نه تنها در شهر تهران بلکه در شهرهای مشهد، قم و قزوین نیز صورت گرفته است.»، و مدعی شد که شناسایی بیماران به معنای «وجود پشه آئدس» در این شهرها نیست. عرشی بندر لنگه در استان هرمزگان را تنها نقطه ایران معرفی کرد که «انتقال بیماری» در آن وجود دارد و گفت که محدودیتی برای سفر به این منطقه وجود ندارد.

بیش از ۴۰۰ راننده کامیون ایرانی از دو هفته قبل در افغانستان متوقف شده‌اند. مسئولان ایرانی می‌گویند دلیل این توقف طولانی بررسی محموله سوخت وارداتی به افغانستان از سوی طالبان است. جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت سازمان راهداری یکشنبه ۳۱ تیر طولانی شدن روند بررسی کیفیت سوخت وارداتی را «غیرمتعارف» توصیف کرد و گفت: «راننده ایرانی ۱۵ روز در افغانستان معطل شده است». او با بیان اینکه «این روند در دو سال گذشته تکرار شده است»، افزود: طالبان «به تازگی کنترل شدیدی بر روی محموله‌های سوخت وارداتی دارد و درباره سوخت حامل ۴٠٠ کامیون ایرانی هم موضوع عدم انطباق با استانداردها نیست بلکه موضوع نمونه‌گیری از سوخت است.» پیش از این عضو رئیسه اتاق بازرگانی ایران و افغانستان گفته بود که ۴۱۰ کامیون ایرانی حامل سوخت خریداری شده از عراق هستند. او ادعا کرده بود که کنترل کیفیت سوخت وارداتی در افغانستان توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. طالبان پیشتر نیز از ورود کامیون‌های ایرانی جلوگیری کرده بود. مسئولان سازمان راهداری گفته‌اند در نامه‌نگاری با وزارت خارجه از آنها خواسته‌اند با مقام‌های افغانستان برای تسریع در روند تخلیه کامیون‌ها اقدام کنند.